Αυξητική Ορμόνη

Table of Contents

Η αυξητική ορμόνη (growth hormone – GH), επίσης γνωστή και ως σωματοτροπίνη, είναι μια ορμόνη η οποία παράγεται και απελευθερώνεται από την υπόφυση. Δρα σε πολυάριθμα μέρη του σώματος, και βασική της λειτουργία είναι η ανάπτυξη του μυοσκελετικού συστήματος των παιδιών. Λανθασμένα, μεγάλη μερίδα του πληθυσμού θεωρεί ότι η αυξητική ορμόνη παίζει σημαντικό ρόλο αποκλειστικά στο ύψος. Κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Μόλις οι πλάκες ανάπτυξης των οστών συγχωνευθούν, η αυξητική ορμόνη δεν αυξάνει το ύψος. Ωστόσο, ο οργανισμός χρειάζεται ακόμα την αυξητική ορμόνη για να λειτουργήσει σωστά.

Ποια η λειτουργία της στον ανθρώπινο οργανισμό;

Η ανθρώπινη αυξητική ορμόνη πραγματοποιεί δύο πολύ βασικές λειτουργίες: διεγείρει την ανάπτυξη, κυρίως στα παιδιά, και επηρεάζει τον μεταβολισμό, δηλαδή τον τρόπο με τον οποίο το σώμα μετατρέπει την τροφή σε ενέργεια. Αναλυτικότερα, οι λειτουργίες της αυξητικής ορμόνης είναι οι κάτωθι:

Ανάπτυξη: Η αυξητική ορμόνη ενισχύει την ανάπτυξη σχεδόν σε κάθε ιστό και όργανο του σώματος. Δημοφιλέστερη επίδρασή της είναι αυτή στους χόνδρους και τα οστά, ειδικά κατά την παιδική και εφηβική ηλικία. Συγκεκριμένα, τα χονδροκύτταρα και οι οστεοβλάστες λαμβάνουν μηνύματα από την ορμόνη, τα οποία προκαλούν την ανάπτυξη του πληθυσμού τους. Ωστόσο, το ύψος δεν είναι η μοναδική λειτουργία της.
Μεταβολισμός: Ως μεταβολισμός ορίζεται η διαδικασία χημικών αντιδράσεων, οι οποίες είναι υπεύθυνες για τη μετατροπή της τροφής σε ενέργεια. Η GH επηρεάζει τον μεταβολισμό με την αύξηση της παραγωγής του ινσουλινόμορφου αυξητικού παράγοντα-1 (IGF-1), μιας ορμόνης παρόμοιας με την ινσουλίνη. Όπως η ινσουλίνη, έτσι και ο ινσουλινόμορφος αυξητικός παράγοντας διαθέτει δυνατότητα μείωσης της γλυκόζης.

Αυξητική ορμόνη: Φυσιολογικές τιμές

Οι ποσότητες αυξητικής ορμόνης της οποίες απελευθερώνει η υπόφυση ποικίλουν ανάλογα με την ηλικία, το φύλο και την ώρα. Για τον λόγο αυτόν, οι μετρήσεις της αυξητικής ορμόνης πρέπει να γίνονται σε καταστάσεις δοκιμής διέγερσης ή καταστολής. Σε γενικές γραμμές, τα φυσιολογικά επίπεδα αυξητικής ορμόνης καθορίζονται ως εξής:

ΑΣΘΕΝΗΣ	ΤΙΜΗ ΑΥΞΗΤΙΚΗΣ ΟΡΜΟΝΗΣ
Ενήλικες άνδρες	0,4-10 ng/mL ή 18-44 pmol/L
Ενήλικες γυναίκες	1-14 ng/mL ή 44-616 pmol/L
Παιδιά	10-50 ng/mL ή 440-2200 pmol/L

Διαταραγμένα ποσοστά ορμόνης στον οργανισμό

Η κατάσταση κατά την οποία ο οργανισμός διαθέτει μειωμένα ποσοστά παραγωγής αυξητικής ορμόνης ονομάζεται ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης. Συμβαίνει κυρίως λόγω δυσλειτουργίας της υπόφυσης, η οποία συνοδεύεται από διαταραγμένα επίπεδα πολλών ή όλων των ορμονών που παράγονται στην υπόφυση.

Τα συμπτώματα της ανεπάρκειας αυξητικής ορμόνης διαφέρουν, ανάλογα με την ηλικία του ασθενούς. Συγκεκριμένα, οι ενήλικες με ανεπάρκεια παρουσιάζουν τις ακόλουθες ενδείξεις:

Αυξημένο σωματικό λίπος
Τάση για καρδιοπάθεια
Αδύναμους μύες και εύθραυστα κόκαλα
Μειωμένη αίσθηση ευεξίας

Η μειωμένη δυνατότητα παραγωγής της GH στα παιδιά έχει ως αποτέλεσμα την καθυστέρηση της ανάπτυξης του ύψους τους. Χαρακτηριστικό ενός παιδιού με ανεπάρκεια είναι το χαμηλό ανάστημα, δηλαδή το γεγονός ότι ψηλώνει λιγότερο από 3,5 εκατοστά ανά έτος. Άλλα συμπτώματα ενδέχεται να περιλαμβάνουν την καθυστερημένη έναρξη της εφηβείας και την νεανική όψη του προσώπου.

Στον αντίποδα, η υπερπαραγωγή αυξητικής ορμόνης έχει ως βασική συνέπειά της την ανάπτυξη ακρομεγαλίας, μιας σπάνιας πάθησης η οποία επηρεάζει παιδιά και ενήλικες με διαφορετικό τρόπο. Συγκεκριμένα, οι ενήλικες με ακρομεγαλία παρουσιάζουν οίδημα στα άνω και κάτω άκρα, καθώς και διαταραχές στα χαρακτηριστικά του προσώπου. Μπορούν επίσης να επιδείξουν παχυσμένα οστά και διευρυμένα όργανα, καθώς και υψηλή αρτηριακή πίεση, διαβήτη τύπου 2 και καρδιακές παθήσεις.

Αυτά συνήθως ταλαιπωρούνται από αδυναμία, καθυστερημένη εφηβεία, πονοκεφάλους και υπερβολική αύξηση του ύψους.

Αυξητική ορμόνη: Εξέταση και φαρμακευτική αγωγή

Η εξέταση της αυξητικής ορμόνης πραγματοποιείται με αιμοληψία. Ο ειδικός υγείας θα χρησιμοποιήσει μια ειδική βελόνα για να λάβει μια μικρή ποσότητα αίματος από τον ασθενή, την οποία θα αποθηκεύσει σε ένα ειδικό φιαλίδιο και θα αποστείλει για εξέταση στο εργαστήριο. Πριν τη διενέργεια της εξέτασης, ο ιατρός θα εξηγήσει αναλυτικά στον ασθενή την προετοιμασία την οποία πρέπει να πραγματοποιήσει. Αυτή περιλαμβάνει τη χορήγηση ειδικής φαρμακευτικής αγωγής και την άσκηση πριν από την εξέταση. Ο ιατρός θα συστήσει τη διακοπή οποιαδήποτε αγωγής ενδέχεται να επηρεάσει τα αποτελέσματα της εξέτασης.

Επί ανάδειξης δυσλειτουργικών επιπέδων αυξητικής ορμόνης, ο ιατρός οφείλει να συνεξετάσει τη γενικότερη υγεία του ασθενούς, καθώς και τα συμπτώματα τα οποία ενδέχεται να παρουσιάζει. Έπειτα, θα συστήσει την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή, ανάλογα με τις ξεχωριστές ανάγκες του ασθενούς.

Η Μικροβιολογική Πρόληψησας προσφέρει τη δυνατότητα να πραγματοποιήσετε εξέταση αυξητικής ορμόνης με άμεσα κι έγκυρα αποτελέσματα! Κλείστε το ραντεβού σας εδώ.