Νεοπλασματικοί δείκτες
Τι είναι οι νεοπλασματικοί δείκτες;
Ως νεοπλασματικοί δείκτες ορίζονται οι ουσίες, οι οποίες εκκρίνονται σε περιπτώσεις ύπαρξης κακοήθειας στον οργανισμό. Προέρχονται από υγιή κύτταρα, εάν το σώμα έχει κάποια κακοήθεια, είτε από αυτά καθαυτά τα καρκινικά κύτταρα. Πρόκειται για ένζυμα και ορμόνες, καθώς και αντιγόνα όγκων. Για την ανίχνευσή τους, οι ειδικοί μικροβιολόγοι χρησιμοποιούν μονοκλωνικά αντισώματα.
Οι νεοπλασματικοί δείκτες χρησιμοποιούνται κυρίως για την ανίχνευση καρκίνου, αν και δεν είναι απαραίτητη η ύπαρξη κακοήθειας για να παρατηρηθεί μια ανεβασμένη τιμή. Ορισμένοι από αυτούς υποδεικνύουν μιας συγκεκριμένης μορφής κακοήθεια, ενώ άλλοι παρατηρούνται σε όλες τις νεοπλασίες. Ο έλεγχος γίνεται μέσω αιματολογικής εξέτασης, και πραγματοποιείται μετά από υπόδειξη ειδικού ιατρού. Κύριες χρησιμότητές του αποτελούν η διάγνωση του καρκίνου, η ανίχνευση νεοπλασίας και η παρακολούθηση της θεραπείας του καρκίνου.
Νεοπλασματικοί δείκτες: Καρκίνος και στατιστικά
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ένωση, ο καρκίνος αποτελεί στατιστικά τη δεύτερη συχνότερη αιτία θανάτου, μετά τις καρδιαγγειακές νόσους. Κάθε χρόνο, περισσότεροι από δυόμιση εκατομμύρια ασθενείς διαγιγνώσκονται με κάποιας μορφής καρκίνου, ενώ περισσότεροι από ένα εκατομμύριο χάνουν τη ζωή τους. Ωστόσο, ακόμα κι αν δεν επιφέρει θάνατο, η νόσος του καρκίνου έχει επιπτώσεις τόσο στην ποιότητα ζωής, όσο και στην οικονομική κατάσταση των ανθρώπων.
Σύμφωνα με στοιχεία, την πρωτιά λαμβάνει ο καρκίνος του πνεύμονα (14%), ενώ ακολουθούν αυτός του παχέος εντέρου (13%) του μαστού (12%) του προστάτη (10%) και της ουροδόχου κύστης (9%). Ο ανδρικός πληθυσμός φαίνεται να κινδυνεύει περισσότερο, αφού αναμένεται να αντιμετωπίσει αυξημένα περιστατικά καρκίνου κατά 20% έως και το 2040.
Με την εξέλιξη της ιατρικής τεχνολογίας, περισσότερο από το 40% των περιστατικών καρκίνου μπορούν να προληφθούν. Οι προληπτικές εξετάσεις και ο ετήσιος έλεγχος αποτελούν βασικά όπλα καταπολέμησης οποιασδήποτε πιθανής, εκδηλωμένης ή μη, νεοπλασίας. Ασθενείς οι οποίοι διαθέτουν τουλάχιστον έναν συγγενή πρώτου βαθμού που παρουσιάζει κάποιας μορφής κακοήθεια, οφείλουν να μην παραμελούν τις ειδικές εξετάσεις που συνιστά ο ιατρός. Η πρόληψη σώζει ζωές.
Τι είναι το καρκινοεμβρυικό αντιγόνο CEA;
Το καρκινοεμβρυικό αντιγόνο CEA αποτελεί μια ομάδα γλυκοπρωτεϊνών, οι οποίες παράγονται από το γαστρεντερικό σύστημα. Η παραγωγή του σταματά πριν τη γέννηση, και ανευρίσκεται σε πολύ χαμηλές τιμές στον οργανισμό υγιών ανθρώπων. Ως καρκινικός δείκτης, το CEA μπορεί να εντοπιστεί σε περιπτώσεις πολυάριθμων κακοηθειών (παχέος εντέρου, στομάχου, παγκρέατος, πνεύμονα κ.λπ.) αλλά και σε περιπτώσεις ασθενειών που δε σχετίζονται με καρκίνο. Γι’ αυτό, δεν αποτελεί έμπιστο εργαλείο για τη διάγνωση νεοπλασίας. Μπορεί, ωστόσο να χρησιμοποιηθεί για την υπόδειξη διαφοροποίησης (επιθετικότητας) του καρκίνου, καθώς οι επιθετικές μορφές νεοπλασίας παρουσιάζουν αρκετά αυξημένη τιμή CEA, σε σχέση με τις μη επιθετικές.
Ποιοι είναι οι συνηθέστεροι νεοπλασματικοί δείκτες που εξετάζονται;
Οι εξετάσεις των καρκινικών δεικτών διαφέρουν, ανάλογα με το φύλο του ασθενή. Στις γυναίκες ασθενείς, οι δείκτες νεοπλασίας που εξετάζονται είναι οι εξής:
- CEA: Καρκίνος του παχέος εντέρου, του στομάχου, του παγκρέατος, του πνεύμονα, του μαστού και του θυρεοειδούς.
- CA19-9: Καρκίνος του παχέος εντέρου, του παγκρέατος, του στομάχου, του ήπατος, του οισοφάγου, των ωοθηκών και των χοληφόρων.
- CA125: Καρκίνος μήτρας και ωοθηκών.
- CA 15-3: Καρκίνος του μαστού.
Για τους άνδρες ασθενείς, ο ιατρός μπορεί να συστήσει την εξέταση των παρακάτω δεικτών:
- CEA: Καρκίνος του παγκρέατος, του παχέος εντέρου, του στομάχου, του θυρεοειδούς και του πνεύμονα.
- AFP: Καρκίνος του ήπατος και των όρχεων.
- PSA: Καρκίνος του προστάτη.
- CA 19-9: Καρκίνος του παχέος εντέρου, των χοληφόρων, του στομάχου, του οισοφάγου και του ήπατος.
ΠΡΟΣΟΧΗ! Οι παραπάνω δείκτες ενδέχεται να παρουσιαστούν ανεβασμένοι και σε περιπτώσεις καλοήθους υπερπλασίας, όπως η υπερπλασία του προστάτη. Η ερμηνεία των αποτελεσμάτων πρέπει να πραγματοποιείται πάντοτε από έναν ιατρό.
Η Μικροβιολογική Πρόληψη σας προσφέρει τη δυνατότητα να πραγματοποιήσετε πλήρη εξέταση νεοπλασματικών δεικτών, με άμεσα κι έγκυρα αποτελέσματα!