Αιματοκρίτης
Το αίμα αποτελείται από τρία βασικά χαρακτηριστικά: τα ερυθρά αιμοσφαίρια, τα λευκά αιμοσφαίρια και τα αιμοπετάλια. Μαζί, αυτά αποτελούν το 45% του συνολικού όγκου του αίματος, αλλά το κάθε ένα ξεχωριστά απαντάται σε διαφορετική ποσότητα. Ως αιματοκρίτης ορίζεται το ποσοστό των ερυθρών αιμοσφαιρίων εντός του όγκου του ολικού αίματος. Για παράδειγμα, απαραίτητος για την δωρεά αίματος είναι ο αιματοκρίτης με τιμή 38%.
Αιματοκρίτης: Πώς ερμηνεύονται οι διαταραχές των επιπέδων;
Ένα υψηλό επίπεδο αιματοκρίτη ενδέχεται να αποτελεί ένδειξη διαφόρων καταστάσεων, οι οποίες είναι τόσο παθολογικές όσο και μη παθολογικές. Αναλυτικότερα, οι καταστάσεις οι οποίες μπορεί να αυξήσουν τα ποσοστά του αιματοκρίτη είναι τα κάτωθι:
- Αφυδάτωση: Η αφυδάτωση μειώνει τα επίπεδα νερού στο σώμα, συμπεριλαμβανομένου του πλάσματος στο αίμα. Έτσι, η αναλογία ερυθρών αιμοσφαιρίων αυξάνεται.
- Κάπνισμα: Το κάπνισμα ενισχύει την παραγωγή της ερυθροποιητίνης, μιας νεφρικής ορμόνης η οποία διεγείρει την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων. Τα αυξημένα επίπεδα ερυθρών αιμοσφαιρίων σημαίνουν αυξημένα επίπεδα αιματοκρίτη.
- Δηλητηρίαση μονοξειδίου του άνθρακα: Η δηλητηρίαση μονοξειδίου μειώνει την ποσότητα πλάσματος στο αίμα, αυξάνοντας τη συγκέντρωση ερυθρών αιμοσφαιρίων.
- Αυξημένα επίπεδα τεστοστερόνης: Η τεστοστερόνη αυξάνει τα επίπεδα ερυθρών αιμοσφαιρίων στο αίμα.
Αντιθέτως, η συνηθέστερη αιτία πρόκλησης χαμηλών επιπέδων αιματοκρίτη είναι η αναιμία. Πρόκειται για μια πάθηση κατά την οποία τα επίπεδα σιδήρου εμφανίζονται χαμηλότερα από το κανονικό. Άλλες αιτίες χαμηλού αιματοκρίτη μπορεί να είναι οι παρακάτω:
- Εκτεταμένη αιμορραγία λόγω τραυματισμού
- Λευχαιμία
- Αιμολυτική αναιμία
- Θυρεοειδοπάθεια
- Νεφροπάθεια
- Υπονατριαιμία
Πότε κρίνεται απαραίτητη η εξέταση αιματοκρίτη;
Η εξέταση αιματοκρίτη αποτελεί μέρος της γενικής εξέτασης αίματος, μια από τις πιο κοινές μορφές αιματολογικού ελέγχου η οποία προσφέρει πληροφορίες για τα στοιχεία που αποτελούν το αίμα του ασθενούς. Ο ιατρός μπορεί να συστήσει την εξέταση του αιματοκρίτη ένα ο ασθενής παρουσιάσει ενδείξεις αναιμίας, πολυκυτταραιμίας ή ερυθροκυττάρωσης. Συμπτώματα τα οποία ενδέχεται να υποδεικνύουν προβλήματα με υψηλό ή χαμηλό αιματοκρίτη αποτελούν τα κάτωθι:
- Κόπωση
- Ζάλη
- Δύσπνοια
- Κεφαλαλγία
- Εφίδρωση
- Ρινορραγία
Αιματοκρίτης: Ποια η διαφορά του με την αιμοσφαιρίνη;
Ο αιματοκρίτης και η αιμοσφαιρίνη αποτελούν δύο ορολογίες οι οποίες συχνά συγχέονται κατά την εξέταση των χαρακτηριστικών του αίματος. Οι διαφορές των δύο αυτών στοιχείων γίνονται εμφανείς στον ακόλουθο πίνακα:
ΑΙΜΑΤΟΚΡΙΤΗΣ | ΑΙΜΟΣΦΑΙΡΙΝΗ |
Ο αιματοκρίτης είναι τα ποσοστά ερυθρών αιμοσφαιρίων στο αίμα. | Η αιμοσφαιρίνη επιτρέπει στα ερυθρά αιμοσφαίρια να μεταφέρουν οξυγόνο και διοξείδιο του άνθρακα στο σώμα. |
Ο αιματοκρίτης είναι ένα ποσοστό. | Η αιμοσφαιρίνη είναι μια πρωτεΐνη. |
Ο αιματοκρίτης μετράται σε ποσοστό ερυθρών αιμοσφαιρίων στον όγκο του αίματος. | Η αιμοσφαιρίνη μετράται σε γραμμάρια ουσίας ανά δεκατόλιτρο. |
Η αιμοσφαιρίνη ελέγχεται πριν από κάθε αιμοδοσία, με σκοπό τη διασφάλιση επαρκών επιπέδων ερυθρών αιμοσφαιρίων. Ο αιμοδότης πρέπει να έχει αιμοσφαιρίνη μεγαλύτερη από 12,5 g/dL αλλά όχι παραπάνω από 20 g/dL.
Εξέταση & Φυσιολογικές τιμές
Τα επίπεδα του αιματοκρίτη ελέγχονται μέσω μιας απλής εξέτασης αίματος. Δεν απαιτείται κάποια ιδιαίτερη προετοιμασία από τον ασθενή, καθώς η νηστεία κι η διατροφική πρόσληψη δεν παίζουν κάποιον ιδιαίτερο ρόλο στις τιμές. Ο ιατρός θα συλλέξει μια μικρή ποσότητα αίματος από μια φλέβα στο εσωτερικό του αγκώνα, την οποία θα αποθηκεύσει σε ένα ειδικό φιαλίδιο και θα αποστείλει στο εργαστήριο για εξέταση.
Τα φυσιολογικά ποσοστά αιματοκρίτη κρίνονται με βάση το φύλο και την ηλικία του ασθενούς. Αναλυτικότερα, διαμορφώνονται με βάση τον παρακάτω πίνακα:
ΑΣΘΕΝΗΣ | ΑΙΜΑΤΟΚΡΙΤΗΣ |
Ενήλικες άνδρες | 41-50% |
Ενήλικες γυναίκες | 36-44% |
Νεογέννητα | 32-42% |
Βρέφη | 45-61% |
Τα επίπεδα αιματοκρίτη αλλάζουν για πολυάριθμους λόγους. Ο ιατρός θα συστήσει αιματολογική εξέταση επί ανάδειξης ύποπτων συμπτωμάτων, και θα χορηγήσει θεραπεία ανάλογα με την κατάσταση η οποία προκαλεί τη διαταραχή στην τιμή.
Η Μικροβιολογική Πρόληψη σας προσφέρει τη δυνατότητα να πραγματοποιήσετε εξέταση αιματοκρίτη με άμεσα κι έγκυρα αποτελέσματα! Κλείστε το ραντεβού σας εδώ.