Νάτριο
Το νάτριο, ή αγγλιστί sodium (Na), αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους ηλεκτρολύτες του ανθρώπινου οργανισμού. Προσλαμβάνεται μέσω της καθημερινής διατροφής στη μορφή χλωριούχου νατρίου (NaCl), το οποίο ονομάζεται αλλιώς και αλάτι. Το ανθρώπινο σώμα χρειάζεται μια σχετικά μικρή ποσότητα νατρίου καθημερινά για να επιτελέσει σημαντικές λειτουργίες, καθώς και για να διατηρήσει την ισορροπία σε πολυάριθμα συστήματα.
Πώς λειτουργεί το νάτριο στον οργανισμό;
Βασική λειτουργία του νατρίου είναι η διατήρηση της ισορροπίας μεταξύ της ποσότητας του νερού στο σώμα και της κατανομής αυτού στα κύτταρα. Διαθέτει πρωταγωνιστικό ρόλο στη διατήρηση των καλών επιπέδων αρτηριακής πίεσης. Ταυτόχρονα, σημαντική είναι η συμβολή του στη διατήρηση της οξεοβασικής ισορροπίας.
Ο ρόλος του νατρίου στα κύτταρα του οργανισμού είναι βασικός. Δημιουργεί ειδικά κανάλια στην κυτταρική μεμβράνη, μέσω των οποίων ελέγχει την ποσότητα του νερού η οποία εισέρχεται και εξέρχεται από τα κύτταρα. Με αυτόν τον τρόπο, επιτρέπει τη μεταφορά χρήσιμων ουσιών σε αυτά, όπως η γλυκόζη και οι διάφορες βιταμίνες. Τέλος, το νάτριο παίζει σημαντικό ρόλο στην καλή λειτουργία του νευρικού και μυϊκού συστήματος. Επιτρέπει στα νεύρα να μεταδίδουν σωστά μηνύματα στον εγκέφαλο, και στους μύες και την καρδιά να συστέλλονται με ορθό τρόπο.
Ποιες είναι οι φυσιολογικές τιμές νατρίου στο αίμα;
Φυσιολογικά, οι τιμές νατρίου στο αίμα κυμαίνονται μεταξύ 135 και 145 mEq/L. Ο μέσος άνθρωπος λαμβάνει αρκετή ποσότητα νατρίου μέσα στην ημέρα από τη διατροφή του. Αν και η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη αλλάζει, ανάλογα με την ηλικία και το φύλο, ο μέσος οργανισμός χρειάζεται περίπου 2 gr καθαρού νατρίου μέσα στην ημέρα. Αυτό μεταφράζεται ως 5 gr, ή ένα κουταλάκι του γλυκού επιτραπέζιο αλάτι την ημέρα.
Η παραπάνω ποσότητα θεωρείται επαρκής για να καλύψει τις καθημερινές ανάγκες του οργανισμού ενός υγειούς ανθρώπου. Παράλληλα, προστατεύει κάθε άτομο από τους κινδύνους των πολύ υψηλών, ή πολύ χαμηλών επιπέδων νατρίου στον οργανισμό.
Νάτριο: Παθήσεις και συμπτώματα μειωμένων επιπέδων
Τα χαμηλά επίπεδα νατρίου, κατάσταση η οποία ονομάζεται υπονατριαιμία, εμφανίζονται όταν η συγκέντρωση νατρίου στο αίμα είναι πολύ πιο χαμηλή από το κανονικό. Χαρακτηριστικό της υπονατριαιμίας είναι η αραίωση του νατρίου στο αίμα, η οποία προκαλεί αύξηση του νερού στο σώμα και τα κύτταρα. Αποτέλεσμα αυτού είναι η διόγκωση των κυττάρων, η οποία μπορεί να προκαλέσει πολυάριθμα προβλήματα. Συγκεκριμένα, η υπονατριαιμία είναι υπεύθυνη για τα παρακάτω συμπτώματα:
- Κεφαλαλγία
- Σύγχυση
- Κόπωση και καταβολή
- Μυϊκή αδυναμία και κράμπες
- Ναυτία ή/και έμετος
- Ανησυχία και ευερεθιστότητα
Μερικές από τις σημαντικότερες παθήσεις οι οποίες ευθύνονται για τα χαμηλά επίπεδα νατρίου στο αίμα αποτελούν οι παρακάτω:
- Χρόνια πυελονεφρίτιδα
- Κατάχρηση διουρητικών φαρμάκων
- Νεφρικές κύστες
- Κίρρωση του ήπατος
- Ανεπάρκεια ήπατος
- Σακχαρώδης διαβήτης
- Υπεργλυκαιμία
Νάτριο: Παθήσεις και συμπτώματα αυξημένων επιπέδων
Τα αυξημένα επίπεδα νατρίου στο αίμα ονομάζονται αλλιώς και υπερνατριαιμία. Σε αντίθεση με την κατάσταση χαμηλής συγκέντρωσης νατρίου, η υπερνατριαιμία δεν προκαλεί ιδιαίτερα έντονα συμπτώματα. Οι περισσότεροι άνθρωποι, στην καθημερινή τος διατροφή, προσλαμβάνουν μεγαλύτερες ποσότητες νατρίου από το κανονικό. Συνοδεύεται συνήθως από υπερβολική δίψα, ζάλη, μυϊκή αδυναμία, λήθαργο και ευερεθιστότητα.
Παθήσεις οι οποίες ενδέχεται να προκαλέσουν υπερνατριαιμία αποτελούν οι παρακάτω:
- Διάρροια ή/και έμετος
- Αφυδάτωση
- Εκτεταμένη εφίδρωση
- Σύνδρομο Cushing
- Διαβητική οξέωση
Σημαντικό είναι να σημειωθεί ότι υπάρχουν ορισμένες φαρμακευτικές αγωγές, οι οποίες μπορούν να ανεβάσουν τα επίπεδα νατρίου στο αίμα. Αυτές περιλαμβάνουν τα αναβολικά στεροειδή, τα ανδρογόνα, την κορτιζόνη, τα οιστρογόνα, τη ρεζερπίνη κ.ά. Ασθενείς οι οποίοι πραγματοποιούν αγωγή με κάποιο από τα παραπάνω οφείλουν να προσέχουν λίγο παραπάνω τη διατροφική πρόσληψη νατρίου μέσα στην ημέρα.
Προετοιμασία & Διαδικασία εξέτασης
Για τη μέτρηση του νατρίου στο αίμα του ασθενούς δεν είναι απαραίτητη κάποια ειδική προετοιμασία. Συνήθως, η εξέταση συνοδεύεται από άλλους αιματολογικούς ελέγχους, οι οποίοι προϋποθέτουν νηστεία κάποιων ωρών πριν την εξέταση. Η διαδικασία είναι παρόμοια με αυτή του απλού αιμοληπτικού ελέγχου. Ένας ειδικός υγείας θα λάβει δείγμα αίματος από μια φλέβα στο χέρι του ασθενούς, μέσω μιας λεπτής βελόνας. Το δείγμα αυτό συλλέγεται σε ένα ειδικό φιαλίδιο, το οποίο αποστέλλεται στο μικροβιολογικό εργαστήριο για εξέταση.
Η Μικροβιολογική Πρόληψη σας προσφέρει τη δυνατότητα να πραγματοποιήσετε εξέταση νατρίου με άμεσα κι έγκυρα αποτελέσματα! Κλείστε το ραντεβού σας άμεσα!