Καρδιακοί δείκτες

Table of Contents

Οι καρδιακοί δείκτες αποτελούν κρίσιμα εργαλεία στη διάγνωση και παρακολούθηση των παθήσεων της καρδιάς. Πρόκειται για συγκεκριμένες ουσίες που ανιχνεύονται στο αίμα και αντικατοπτρίζουν τη λειτουργία του μυοκαρδίου. Οι καρδιακοί δείκτες παρέχουν πληροφορίες για ενδεχόμενες βλάβες, φλεγμονές ή δυσλειτουργίες. Η αξία τους είναι ανεκτίμητη, καθώς επιτρέπουν την έγκαιρη ανίχνευση καρδιακών επεισοδίων, όπως το οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου. Μπορούν επίσης να προσφέρουν μια ορθή αξιολόγηση του μακροπρόθεσμου καρδιαγγειακού κινδύνου.

Η παρακολούθηση των καρδιακών δεικτών παίζει καθοριστικό ρόλο στην ιατρική πρακτική. Μέσω αυτών, οι ιατροί μπορούν να προσδιορίσουν αν ένας ασθενής αντιμετωπίζει επείγουσα καρδιολογική κατάσταση. Μπορούν να αντιληφθούν αν χρειάζεται άμεση θεραπευτική παρέμβαση ή αν είναι απαραίτητο να υιοθετήσει προληπτικά μέτρα για τη μείωση του καρδιακού κινδύνου.

Βασικοί καρδιακοί δείκτες και η σημασία τους

Τροπονίνες (Troponin T & Troponin I)

Οι τροπονίνες είναι πρωτεΐνες που βρίσκονται αποκλειστικά στα μυοκαρδιακά κύτταρα και είναι υπεύθυνες για τη συστολή του καρδιακού μυός. Σε περίπτωση καρδιακής βλάβης, όπως το έμφραγμα του μυοκαρδίου, τα κύτταρα αυτά υφίστανται νέκρωση. Αποτέλεσμα αυτού είναι η απελευθέρωση τροπονινών στην κυκλοφορία του αίματος.

Η τροπονίνη είναι ο πιο ευαίσθητος και ειδικός δείκτης για το έμφραγμα. Οι εξετάσεις υψηλής ευαισθησίας (hs-TnT και hs-TnI) επιτρέπουν την ταχεία και αξιόπιστη διάγνωση. Μπορούν να ανιχνεύσουν ακόμα και ελάχιστη βλάβη στο μυοκάρδιο. Η αύξηση των επιπέδων των τροπονινών μπορεί να ανιχνευθεί μέσα σε 2-3 ώρες από την έναρξη του εμφράγματος. Οι συγκεντρώσεις τους παραμένουν αυξημένες για 5-14 ημέρες, προσφέροντας ένα πολύτιμο διαγνωστικό εργαλείο για τους ιατρούς.

Κρεατινοκινάση (CK) και CK-MB

Η κρεατινοκινάση (CK) είναι ένα ένζυμο που βρίσκεται σε πολλούς ιστούς, συμπεριλαμβανομένων των σκελετικών μυών και του καρδιακού μυός. Το ισοένζυμό της, το CK-MB, είναι πιο εξειδικευμένο για το μυοκάρδιο και χρησιμοποιείται ως δείκτης καρδιακής βλάβης.

Μετά από ένα οξύ έμφραγμα, τα επίπεδα του CK-MB αρχίζουν να αυξάνονται 4-6 ώρες μετά το συμβάν, φτάνουν στο μέγιστο επίπεδο στις 24 ώρες και επανέρχονται στο φυσιολογικό μέσα σε 48-72 ώρες. Αν και λιγότερο ειδικός δείκτης από τις τροπονίνες, το CK-MB μπορεί να είναι χρήσιμο για την ανίχνευση επαναλαμβανόμενων εμφραγμάτων σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Νατριοδιουρητικά πεπτίδια (BNP και NT-proBNP)

Τα νατριοδιουρητικά πεπτίδια είναι ορμόνες που παράγονται από την καρδιά και σχετίζονται με τη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και του όγκου του αίματος.

Το BNP και το NT-proBNP εκκρίνονται όταν η καρδιά δέχεται αυξημένη πίεση και φόρτιση, όπως συμβαίνει στην καρδιακή ανεπάρκεια. Υψηλές τιμές αυτών των πεπτιδίων υποδηλώνουν ότι η καρδιά δυσκολεύεται να αντλήσει αίμα, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε συμπτώματα όπως δύσπνοια, κόπωση και κατακράτηση υγρών.

Οι εξετάσεις BNP και NT-proBNP είναι πολύτιμες στη διάγνωση της καρδιακής ανεπάρκειας και στην παρακολούθηση της πορείας της νόσου, επιτρέποντας τη σωστή προσαρμογή της θεραπευτικής αγωγής.

C-αντιδρώσα πρωτεΐνη υψηλής ευαισθησίας (CRP-hs)

Η CRP είναι μια πρωτεΐνη που παράγεται από το ήπαρ σε απόκριση φλεγμονωδών διεργασιών. Οι υψηλές τιμές CRP-hs συσχετίζονται με αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο, καθώς η χρόνια φλεγμονή συμβάλλει στην ανάπτυξη αθηρωματικής πλάκας και στεφανιαίας νόσου.

Ομοκυστεΐνη

Η ομοκυστεΐνη είναι ένα θειούχο αμινοξύ, το οποίο, όταν βρίσκεται σε αυξημένα επίπεδα, μπορεί να βλάψει τα αιμοφόρα αγγεία και να προάγει τη δημιουργία αθηρωματικών πλακών. Η μέτρησή της είναι ιδιαίτερα σημαντική σε άτομα με ιστορικό καρδιαγγειακών παθήσεων ή σε όσους διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο εμφράγματος και εγκεφαλικού επεισοδίου.

Καρδιακοί δείκτες: Πώς πραγματοποιείται η εξέταση;

Η εξέτασή των καρδιακών δεικτών είναι μια εργαστηριακή διαδικασία που πραγματοποιείται για την αξιολόγηση της καρδιακής λειτουργίας και τη διάγνωση πιθανών καρδιακών προβλημάτων, όπως το έμφραγμα του μυοκαρδίου ή η ισχαιμία. Πρόκειται για βιοδείκτες, δηλαδή ουσίες που απελευθερώνονται στην κυκλοφορία του αίματος σε περίπτωση βλάβης των καρδιακών κυττάρων.

Αρχικά, λαμβάνεται δείγμα αίματος από τη φλέβα του βραχίονα με σύριγγα. Το δείγμα αυτό τοποθετείται σε ειδικό σωληνάριο που αποστέλλεται άμεσα στο εργαστήριο για ανάλυση. Η διαδικασία της αιμοληψίας συνήθως διαρκεί μόνο λίγα λεπτά.

Οι συνηθέστεροι βιοδείκτες που ελέγχονται είναι:

Τροπονίνη (Τroponin I και Τroponin T): Ο πλέον ειδικός και ευαίσθητος δείκτης για το έμφραγμα του μυοκαρδίου, αυξάνεται σημαντικά μέσα σε λίγες ώρες από το καρδιακό επεισόδιο.
CK-MB (Κινάση Κρεατίνης-MB): Ειδικός δείκτης μυοκαρδιακής βλάβης, ο οποίος εμφανίζει αύξηση κυρίως σε έμφραγμα.
Μυοσφαιρίνη: Ανιχνεύεται νωρίς αλλά δεν είναι ιδιαίτερα ειδική, καθώς αυξάνεται και σε άλλες καταστάσεις μυϊκής βλάβης.
Β-τύπου νατριουρητικό πεπτίδιο (BNP): Χρησιμοποιείται κυρίως για τη διάγνωση της καρδιακής ανεπάρκειας και αξιολόγηση της σοβαρότητάς της.

Η μέτρηση γίνεται με ανοσολογικές μεθόδους, που βασίζονται σε αντισώματα, ή με ταχύτατες μεθόδους (rapid tests), που παρέχουν αποτελέσματα μέσα σε λίγα λεπτά.

Πότε συνιστάται η εξέταση των καρδιακών δεικτών;

Η μέτρηση των καρδιακών δεικτών θεωρείται αναγκαία στις εξής περιπτώσεις:

Όταν υπάρχουν ύποπτα συμπτώματα, όπως θωρακικός πόνος, δύσπνοια, αίσθημα κόπωσης.
Σε περιπτώσεις υποψίας καρδιακής ανεπάρκειας.
Ως μέρος ενός προληπτικού ελέγχου σε άτομα με υψηλό κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου.

Η εξέταση των καρδιακών δεικτών είναι ζωτικής σημασίας για τη διάγνωση, την πρόληψη και την παρακολούθηση των καρδιαγγειακών παθήσεων. Σε γενικές γραμμές, η τακτική τους αξιολόγηση μπορεί να προλάβει σοβαρά καρδιακά επεισόδια και να συμβάλει στη βελτίωση της υγείας της καρδιάς. Οι σύγχρονες αιματολογικές αναλύσεις παρέχουν αξιόπιστα αποτελέσματα, βοηθώντας τους γιατρούς να λάβουν τις κατάλληλες θεραπευτικές αποφάσεις.

Η Μικροβιολογική Πρόληψη σας προσφέρει τη δυνατότητα να πραγματοποιήσετε εξέταση για τους καρδιακούς δείκτες με ασφαλή και έγκυρο τρόπο. Κλείστε το ραντεβού σας εδώ.